Zioła w domu – Anyż i Arcydzięgiel litwor

anyż

Anyż

W lecznictwie ludowym napar z owoców anyżu stosowano jako lek wykrztuśny, przeciwkaszlowy, przeciwastmatyczny, przeciwgorączkowy, moczopędny i ułatwiający trawienie. Przetwory z owoców anyżu pobudzają czynności wydzielnicze błon śluzowych górnych dróg oddechowych. Wykazują też działanie wykrztuśne w nieżytach gardła i oskrzeli. Ponadto zwiększają wydzielanie soków trawiennych i przywracają prawidłowe ruchy perystaltyczne jelit. Łagodzą objawy kolki jelitowej i wzdęć, ułatwiają trawienie i przyswajanie pokarmów szczególnie u dzieci i niemowląt oraz u osób starszych. Anyż ma też działanie przeciwbakteryjne i przeciwskurczowe. Olejek eteryczny z anyżu podany zewnętrznie działa odkażająca na skórę. We współczesnym ziołolecznictwie stosuje się przetwory z anyżu jako lek wykrztuśny w nieżytach gardła i oskrzeli i w suchym kaszlu. Często łączy się go z innymi surowcami o podobnym działaniu. Ponadto jest stosowany jako środek rozkurczowy w niektórych schorzeniach przewodu pokarmowego objawiających się bólami brzucha, a także w zaparciach wywołanych skurczami jelit. Anyż wykorzystywany jest też do poprawy smaku i zapachu innych leków. Jest lekiem zalecanym dla niemowląt i dzieci. Owoce anyżu są składnikami mieszanek ziołowych. Owoce anyżu są wykorzystywane w przemyśle cukierniczym i alkoholowym. Są też znaną i cenioną przyprawą. Olejek anyżowy stosowany jest w przemyśle perfumeryjnym.

Arcydzięgiel litwor

acydzięgielKorzeń arcydzięgla charakteryzuje się wielokierunkowym działaniem. Jest środkiem rozkurczowym, moczopędnym, wiatropędnym, napotnym, uspokajającym, wykrztuśnym i przeciwkaszlowym. Posiada również właściwości tonizujące i aromatyzujące. Wyciągi z korzenia pobudzają wydzielanie soku żołądkowego i żółci. Powszechnie stosuje się go w zaburzeniach trawiennych. Przetwory z korzenia arcydzięgla pobudzają też wytwarzanie enzymów trawiennych w żołądku. Jest podawany przy niedoborze żółci i soku trzustkowego oraz przy wzdęciach, niestrawności, ułatwia i przyspiesza trawienie, reguluje fermentację. Wykazuje działanie czyszczące z ustroju zbędnych i szkodliwych produktów przemiany materii poprzez zwiększone wydzielanie moczu i potu. Działa także jako lek uspokajający na podobieństwo waleriany. Posiada również właściwości bakterio- i grzybobójcze.

Arcydzięgiel stosuje się w chorobach przewodu pokarmowego, jak bóle brzucha, wzdęcia, nieregularne wypróżnienia wywołane niedoborem soku żołądkowego, enzymów trawiennych, żółci i soku trzustkowego. Przetwory z arcydzięgla stosuje się też w stanach skurczowych żołądka i dróg żółciowych, przy zastoju żółci w pęcherzyku żółciowym. Arcydzięgiel znajduje zastosowanie w stanach nadmiernego pobudzenia nerwowego, napięciach, rozdrażnieniu i zaburzeniach snu. Jest też stosowany w stanach depresyjnych przy urazach powypadkowych, w lękach nocnych i nadmiernym stresie. Zewnętrznie wyciągi z surowca lub olejek arcydzięglowy stosuje się w postaci kompresów i nacierań, jako środek łagodzący nerwobóle, przy bólach stawów w chorobie reumatycznej i artretyzmie, zapaleniu korzonków nerwowych. Ogonki liściowe i młode pędy arcydzięgla ścina się w kwietniu i maju, kiedy są jeszcze zielone, jędrne i niezdrewniałe i wykorzystuje się kandyzowane w cukiernictwie przy wypieku ciast oraz do dekoracji tortów i ciast. W cukiernictwie tradycyjnie używa się zielonych pochewek liściowych i młodych pędów. Młode łodyżki krajane wzdłuż i przekrawane na skos smaży się w cukrze na suchą konfiturę, tzw. anżelikę. Służą nie tylko do dekoracji tortów, mazurków, keksów i innych ciast, ale stanowią wyborny środek trawienny. Należy 1 lub 2 listki anżeliki dobrze przeżuć i popić, co skutecznie ułatwi trawienie.


Zobacz też powiązane artykuły